28.7.12

ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΗΣ ΣΕΖΟΝ 2011-2012

Τσουπ. Τέλος Ιουλίου. Τέλος σεζόν. Δέκα ταινίες που θα θυμάμαι. Κάποιες ίσως όχι για πάντα. Αλλά προς το παρόν, αξίζουν τα δύο thumbs up που πήραν.


10. THE AVENGERS 
του Τζος Γουέντον


Blockbuster με καρδιά, τίμιο αλλά και πλουσιοπάροχο, δε σου πουλούσε φύκια για μεταξωτές κορδέλες παρά μόνο 142 λεπτά γνήσιου κομιξάδικου joyride. Και χωρίς να χρειαστεί να μπουκάρει κανείς σε αίθουσα με Καλάσνικοφ.


09. ΣΕΡΛΟΚ ΧΟΛΜΣ: ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΩΝ ΣΚΙΩΝ
του Γκάι Ρίτσι


Ναι, αυτή τη φορά με σενάριο, πλοκή, αριστοτεχνικό συμμάζεμα ρυθμού, ολοκληρωμένους χαρακτήρες, ένταση, μετρημένο χιούμορ και έναν ασυναγώνιστο αντίπαλο. Το είδα μονορούφι, ξεκινώντας με την ιδέα του... γρήγορου ύπνου. Μετά το τέλος, ας έβλεπα κι άλλο λίγο...


08. ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΣΠΙΤΙ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ
του Ντρου Γκόνταρντ


Πανέξυπνο, ύπουλο, σαρκαστικό μέχρι... θανάτου και ενα κλείσιμο του ματιού στην, μάλλον αστεία τελικά, τραγωδία της ανθρώπινης ανάγκης για... προβολή. Η σουρεάλ κλιμάκωση-ξεφτίλισμα των ίδιων των κλισέ που θρέφουν το είδος που ανήκει το φιλμ του Γκόνταρντ μου θύμισε κραυγές ηδονής απο το πρώτο Scream...


07. DARK SHADOWS
του Τιμ Μπάρτον


Η Ελενα το είχε πεί ξεκάθαρα: αυτό το φιλμ ΔΕΝ πουλιέται με κανέναν τρόπο! Απο τα γοτθικά 1880s, στην hip "χασούρα" των 70s, ο Μπάρτον... επιστρέφει, χτίζει το δικό του μικρόκοσμο που τόσο μας είχε λείψει και προσθέτει στην weird πινακοθήκη του άλλο ενα έργο τέχνης που μιλά ακόμα την πιο απροσδιόριστη κινηματογραφική γλώσσα.


06. THE ARTIST
του Μισέλ Αζαναβίσιους


Πόσο μπορούν να βλάψουν τις πραγματικές προθέσεις μιας ταινίας ενα μάτσο χρυσά αγαλματάκια; Αρκετά, αν με ρωτήσεις, αλλά και πάλι το φιλμ αυτό καθεαυτό δε φέρει καμία ευθύνη, παρά μόνο όταν με έκανε να δακρύσω απο μια γλυκόπικρη συγκυρία που λέγεται "το θαύμα της μία και μόνο κίνησης". Χωρίς λόγια, αλλά με ενα σπουδαίο έργο.


05. MELANCHOLIA
του Λαρς Φον Τρίερ


Είναι προμήνυμα για το τέλος του κόσμου οτι ο Τρίερ έκανε καλή ταινία; Μπορεί. Μέχρι να αποδειχθεί αυτό, όμως, μπορείς να αρκεστείς στο τέλος μιας σχέσης, μιας υπόσχεσης, μιας ιδέας ή, ακόμα καλύτερα, στο ίδιο το τέλος του Melancholia. Και πού ήσουν άνθρωπος, μυαλό, συναίσθημα, δάκρυ, τί κατάλαβες;


04. ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΧΑΒΡΗΣ
του Ακι Καουρισμάκι


Οταν δεν το παίζει Βασιλάκης Καΐλας, ο Φινλανδός είναι χάρμα οφθαλμών! "Στοιχειωμένος" απο το τελευταίο του καλό φιλμ, τον Ανθρωπο Χωρίς Παρελθόν, ο Καουρισμάκι έφτιαξε ενα γλύκισμα χωρίς να λυπηθεί κάθε είδους ταπεινό συναίσθημα με κεντρικό άξονα το πόσο όμορφα, πραγματικά, είναι τα απλά που σε περιτριγυρίζουν.


03. ΚΑΙ Ο ΚΛΗΡΟΣ ΕΠΕΣΕ ΣΤΟΝ ΣΜΑΪΛΙ
του Τόμας Αλφρεντσον


Απο τις σελίδες του Λε Καρέ, στα κινηματογραφικά... καρέ του Αλφρεντσον, αυτό το κομψοτέχνημα που γύρισε απο το... κρύο, έχει μέσα του πολύ περισσότερο ζουμί απο όσο αντλεί κανείς διαβάζοντας μερικές αράδες απο την περίληψή του, ίσως επειδή δε διαλέγει κανένα εύκολο αφηγηματικό μονοπάτι για να "ξεσκεπάσει" μια ντουζίνα φθαρμένων αντρικών χαρακτήρων. Ενας απο αυτούς, ο Γκάρι Ολντμαν, στην καλύτερη - με διαφορά - αντρική ερμηνεία της χρονιάς.


02. HUGO
του Μάρτιν Σκορσέζε


Απο πού να αρχίσεις και πού να τελειώσεις με τούτο το "θαύμα" της κινηματογραφικής αποτύπωσης μιας ολόκληρης Ιστορίας, που μέσα σε δύο ώρες χώρεσε την αρχή και τέλος μιας ολόκληρης Τέχνης; Και πόσο, μα πόσο, αξιοπερίεργο είναι να τη βλέπεις ώρες-ώρες σαν το καλύτερο πράγμα που έχει κάνει εδώ και χρόνια ο δημιουργός του... Ταξιτζή;




Κορυφή για φέτος κι άντε γειά. Ενας άνδρας, ενα τιμόνι, μια επιγραφή απο νέον, μια γυναίκα, δυο μαφιόζοι, μια σκατένια κατάσταση, ένας "νεοσύλλεκτος" δημιουργός που ξέρει να κεντάει καλύτερα απο τον κάθε "έμπειρο" του είδους, μια ερμηνεία για γνώση και συμμόρφωση, ενα soundtrack που σε ακολουθεί και εκτός πλάνου, ενα φινάλε που ταυτίζει τη λύτρωση με την απώλεια: DRIVE του Νίκολας Γουίντινγκ Ρεφν.


Αυτά. Απο The Dark Knight Rises κι έπειτα η συνέχεια για του χρόνου. Αποφύγετε τα μπάνια στο Αμιτι. Το μήνυμα αυτό ενδέχεται να αυτοκαταστραφεί.

ΥΓ. Λίστα με κόπρανα δεν έχει φέτος. Βαρέθηκα. Ηταν μια περίεργη σεζόν, δε θύμωσα πραγματικά με κάτι ώστε να του δώσει και "θέση" στην τιμητική αυτή λίστα. Νομίζω πάντως οτι η μεγαλύτερη μαλακία που είδα φέτος ήταν το Δέρμα που Κατοικώ, του - κλινικά νεκρού - Αλμοδόβαρ. Αλλά και πάλι, δε θυμάμαι και πολλά...

13.7.12

THEY DID A BAD, BAD THING

Είναι λίγες εκείνες οι φορές που αδιαφορείς για το "ποιός είναι ο κακός" σε μια ταινία. Είναι, με διαφορά, η φιγούρα εκείνη που περιμένεις να σου κλέψει την προσοχή, να κάνει το κάτι παραπάνω, να σε παρασύρει πολύ περισσότερο απο τον ήρωα και κυρίως, να σε αναγκάσει να ΦΟΒΗΘΕΙΣ. Να τρέμεις στη σκέψη οτι έτσι και βρεθείς απέναντί του, τήν έχεις γαμήσει.


Ενας κακός μπορεί να μην είναι απαραίτητα όλα αυτά τα παραπάνω για να τον θυμάσαι. Ακόμα και αστείος να είναι, λιγότερο επικίνδυνος ή εντελώς colorful - αναλόγως το ύφος της εκάστοτε ταινίας - μπορεί να κλέψει τις εντυπώσεις. Προσωπικά, "villain" για μένα είναι αυτός που ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Δε θεωρώ τέτοιον τον Χάνιμπαλ Λέκτερ, κι ας ήταν κανίβαλος, ψυχοπαθής και, στις μεγάλες του πείνες, άκρως απειλητικός. Ετσι όπως τον είδα στη Σιωπή των Αμνών, τον αντιμετώπισα σαν ένα σύμμαχο, όπως ακριβώς και η Κλαρίς Στάρλινγκ. Επίσης, δε θεωρώ villain και το Νόρμαν Μπέιτς. Σαλταρισμένος ήταν, κουβαλούσε ενα κάρο παιδικά τραύματα, δεν ήταν ΚΑΝ ο ίδιος υπεύθυνος για τους φόνους που διέπραττε, αφού βρισκόταν κάτω απο την... προστασία της Mother. 


Η λίστα που ακολουθεί είναι μια βαθιά προσωπική υπόκλιση στους πλέον αγαπημένους μου "κακούς" του σινεμά, κάτω απο το πρίσμα που προανέφερα και όχι αυτό του... Darth Vader. Σόρι κιόλας. Και η σειρά είναι αξιολογική, by the way.




10. Ο ΚΑΡΧΑΡΙΑΣ
Τα Σαγόνια του Καρχαρία (1975)

Παραδέξου. Τον σιχάθηκες! Σκότωνε αδιακρίτως, δεν έλεγε να πεθάνει με τίποτα, ήταν τεράστιος, τρομακτικός και, προφανώς, δεν έπαιρνε απο λόγια. Και, απλά, θυμήσου πόσο ηδονική στιγμή ήταν για σένα εκείνο το "μπαμ" στο φινάλε.



09. Τ-100
Εξολοθρευτής 2: Μέρα της Κρίσης (1991)

Και ο Αρνι τα είχε καταφέρει μια χαρά στο πρώτο φιλμ, αλλά εδώ ο Κάμερον πήρε ενα ακόμα μεγαλύτερο ρίσκο: έναν, μάλλον φλώρο στην όψη, ηθοποιό (Ρόμπερτ Πάτρικ), στημένο και καμωμένο να παριστάνει ενα cyborg φτιαγμένο απο υγρό μέταλλο που για να τον εξοντώσεις έπρεπε να περάσεις του Χριστού τα πάθη. Στο ενδιάμεσο, ήταν να μην πέσεις στο έλεός του. Ψυχρός, απειλητικός, άνιωθος και φυσικά ανατριχιαστικά επικίνδυνος.



08. ΚΛΑΡΕΝΣ ΜΠΟΝΤΙΚΕΡ
Robocop (1987)

Ψυχάκιας, απόκληρος, διεστραμμένος και δίχως το παραμικρό ψήγμα συναισθήματος μέσα του, ο Μπόντικερ είναι το απόλυτο cult icon του -έτοιμου-για-όλα henchman, στην πιο αιμοδιψή b-movie εκδοχή του. Η ερμηνεία του Κέρτγουντ Σμιθ προσγείωνε τον χαρακτήρα στην πραγματικότητα που λέει "μη βρεθείς στο δρόμο του".



07. ΧΑΝΣ ΛΑΝΤΑ
Αδωξοι Μπάσταρδη (2009)

Τα έχουμε πεί εκατομμύρια φορές πια για αυτόν τον απίστευτο τύπο που σκαρφίστηκε η κούτρα του Ταραντίνο και, ακόμα περισσότερο, για την αψεγάδιαστη ερμηνεία του Κριστόφ Βαλτς. Εν ολίγοις, γιατί βρίσκεται εδώ πέρα; Κακός, μπαγαπόντης, πανέξυπνος, σαρδόνιος, καλοζωιστής, ετοιμόλογος, μεθοδικός, αστείος. Και λίγα λέμε.



06. ΚΕΡΤ ΝΤΕΣΑΝΤΕΡ
Apt Pupil (1998)

Ελάχιστοι γνωρίζουν το φιλμ του Μπράιαν Σίνγκερ, πόσο μάλλον να έχουν υπ'όψην τους το ερμηνευτικό μεγαλείο που χάρισε απλόχερα για πολλοστή φορά ο Ιαν ΜακΚέλεν στο ρόλο ενός ξεχασμένου Ναζί, που καταφέρνει να παρασύρει στην Κόλαση ένα νεαρό που, απλά, προσπαθούσε να κάνει μια εργασία για το Β'Παγκόσμιο. Ο ορισμός του "πόση γοητεία μπορεί να ασκεί το κακό". Με συνοπτικές διαδικασίες.



05. HAL 9000
2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος (1968)

Δοκίμασε να τα βάλεις με κάτι που έφτιαξες εσύ ο ίδιος. Με κάτι που εσύ τού έδωσες ζωή. Και σκέψη και νοημοσύνη. Οπως κάθε τί που μαθαίνει να σκέφτεται, έτσι και ο Hal, ένας απλός υπολογιστής, μπορεί να καθορίσει τα όριά σου. Πολύ δύσκολα αντιμετωπίσιμος, άρα επικίνδυνος, άρα... κακός, με όλη τη σημασία της λέξης.



04. ΡΕΝΤ ΓΚΡΑΝΤ
Απο τη Ρωσία με Αγάπη (1963)

Οσους Μπλόφελντ, Χρυσοδάκτυλους, Δρ.Νο και Φρανσίσκους Σκαραμάνγκα να μου πετάξεις στη μούρη, η ρίγη απο μια ματιά και μόνο του Ρόμπερτ Σο δεν αντικαθίσταται απο ΚΑΝΕΝΑΝ mega-villain όλων των ταινιών του 007 μαζί. Και ειδικά όταν μιλάμε για το καλύτερο φιλμ της σειράς.



03. ΜΑΡΓΚΑΡΕΤ ΓΟΥΑΪΤ
Carrie (1976)

Απο τους πιο μισητούς γυναικείους ρόλους που γράφτηκαν ποτέ, η "μανούλα" της καταπιεσμένης μεν, χαρισματικής δε, Κάρι ερμηνεύτηκε με τέτοιο ασίγαστο πάθος απο την (υποψήφια τότε για Β' Γυναικείο) Πάιπερ Λόρι που μπορούσε, ακόμα και μέσα στην υπερβολή της, να σε φέρει στα πρόθυρα της αυτοκτονίας... Μακράν η πιο καταπιεστική, στυγνή, ψυχαναγκαστική "μητέρα" που είδαμε ποτέ στο πανί - εξαιρώ αυτήν του Νόρμαν, γιατί δεν την είδαμε ποτέ...



02. TZOKEP
Μπάτμαν (1989) και Σκοτεινός Ιππότης (2008)

Βάζω και τους δύο, για διαφορετικούς λόγους. Ο μεν Τζακ θαρρώ πως είναι μέχρι και σήμερα η πιο psycho εγκληματική φιγούρα που πέρασε απο την καρτούν διάσταση σε μια πιο goth με χαρακτηριστική ευκολία, ενώ ο δε μακαρίτης Χιθ έκανε το αδύνατο δυνατό: μπορούσε να σε τρομάξει με το πόσο απλά μπορούν να γίνουν τα πράγματα σκατά. Κι αποκαΐδια.



01. ΝΟΣΟΚΟΜΑ ΡΑΤΣΕΝΤ
Η Φωλιά του Κούκου (1975)

Την τοποθετώ στην κορωνίδα επειδή, προσωπικά, δε θυμάμαι να έχω ΜΙΣΗΣΕΙ χαρακτήρα σε ταινία περισσότερο απο τη συγκεκριμένη νοσοκόμα. Στριμμένη, αδιάλλακτη, με μίσος για κάθε τρόφιμο του ψυχιατρείου (τη στιγμή που όλοι τους είχαμε συμπαθήσει, έως αγαπήσει), εκδικητική μανία και βλέμμα που σε στέλνει μέχρι και τον τάφο. Δε νομίζω να υπήρχε φυσιολογικός θεατής που δεν ήθελε να τη δεί να παθαίνει κάτι. Το οτιδήποτε. Να υποφέρει έστω και στο ελάχιστο. Και νομίζω οτι αυτό είναι το πιο... τιμητικό πράγμα που μπορεί να ακούσει ένας γνήσιος, αυθεντικός "κακός" - ακόμα περισσότερο μια τόσο σπουδαία ηθοποιός όπως η Λουίζ Φλέτσερ, ενα απο τα πιο δίκαια Οσκαρ Α' Γυναικείου ever.

5.7.12

ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟΣ Ο ΜΠΑΣΤΕΡΔΟΣ;


Εχω πολλούς αγαπημένους σκηνοθέτες, εκ των οποίων εννιά στους δέκα έχουν γυρίσει πάνω απο μία μαλακίες στη ζωή τους. Ο Χίτσκοκ έχει γυρίσει πενηντα-φεύγα ταινίες, λογικό να βρείς μπόλικα σακιά με πατάτες εκεί μέσα. Ο Φελίνι κάποτε γέρασε κι αυτό, φευ, φάνηκε. Ο Κιούμπρικ έκλεισε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο τη σπουδαία πορεία του. Ο Γουέλς πολλές φορές καπελώθηκε απο την τελειομανία του. Ο Μπάρτον έχει πέσει μια-δυο φορές θύμα κάποιου στούντιο μετά απο μια κραυγαλέα εμπορική αποτυχία. Ο Γκίλιαμ έχει χαθεί πολλάκις στον ακατάσχετο δημιουργικό του οίστρο. Και ο Κάμερον έκανε κάποτε το... Piranha 2. Απο όλους τους αγαπημένους μου, μόνο για έναν περιμένω ακόμα στη γωνιά. Για τον Κουέντιν. Υπάρχουν, όμως, τα σημάδια κάποιου κατώτερου θεού, που πάνω στην έναρξη της δυσπιστίας μου, μού λένε οτι μάλλον θα μαζευτώ πάλι.


1. Δεν έχει γυρίσει καμία μαλακία μέχρι σήμερα, ίσως επειδή έχει γυρίσει ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ταινίες, με δεδομένο την 20ετή παρουσία του στο στερέωμα. Εξι, όλες κι όλες, τον αριθμό.


2. Είναι τόσο προσηλωμένος σε αυτό που ονειρεύεται, που δεν αφήνει τίποτα και κανένα να τού το "παραμορφώσει" έστω και στο ελάχιστο (μοναδική, ίσως, εξαίρεση το "τεμάχισμα" του Kill Bill μπροστά στο φάσμα του λογοκριτικού - και εμπορικού - πετσοκόμματος).΄


3. Η τέχνη του δεν γίνεται ΓΙΑ το σινεμά, αλλά ΑΠΟ το σινεμά. Ο τύπος πρωταρχικά και πάνω απ'όλα είναι movie freak. Απο εκεί εμπνέεται, πάνω σε αυτό "ζωγραφίζει" και αυτό ΤΙΜΑ σε κάθε, μα κάθε, καρέ του.


4. Βγάζει στο πανί πράγματα που κατεβάζει η δική του κούτρα και μόνο. Δε δουλεύει σενάρια αλλουνού, το υλικό - απο όπου κι αν αντλεί επιρροές ή εμπνεύσεις - πλάθεται απο την page one μονάχα απο αυτόν και ολοκληρώνεται απο αυτόν.


5. Εχει μια δική του κινηματογραφική γλώσσα. Την έβγαλε για πρώτη φορά έξω με το Reservoir Dogs και την τελειοποίησε με το Pulp Fiction. Απο εκείνο το σημείο κι έπειτα, ο χαρακτηρισμός "ταραντινικό" ακολουθεί άπειρες απόπειρες προσέγγισης αυτής της γλώσσας απο επίδοξους διαδόχους του. Οι περισσότεροι έχουν αποτύχει. Κι αυτό, επειδή η "γλώσσα" δεν αντιγράφεται. Απλώς, όπως κάνει κι ο ίδιος, τιμάται και εξελίσσεται.


6. Του αρέσουν οι λεπτομέρειες. Χωρίς να είναι τελειομανής. Πράγμα που σημαίνει οτι, πρωτίστως ως θεατής, κρίνει κάθε καρέ με γνώμονα αυτό που προσέχεις κι εσύ. Ξέρει, και το εκμεταλλεύεται, οτι το μη-τέλειο πλάνο θα το καταλάβεις μόνο όταν δεν υπάρχει κάτι να σου αποσπάσει την προσοχή. Αυτός ο θεούλης ξέρει ΠΑΝΤΑ τί είναι αυτό που θα σου την αποσπάσει.


7. Αγαπά τους ηθοποιούς του και τους προσέχει όπως θα πρόσεχε τους χαρακτήρες που γεννά η φαντασία του αν είχαν σάρκα και οστά. Δεν τον απασχολεί αν θα βάλει μέσα τον "τελειωμένο" Μάικλ Μάντσεν ή αν θα χρησιμοποιήσει για 100ή φορά τον Σάμιουελ Τζάκσον. Αρκεί που ξέρει οτι αυτοί είναι οι μόνοι που μπορούν να φυσήξουν στο στόμα του ήρωά τους και να του δώσουν την πολυπόθητη σάρκα και τα οστά που τους αξίζουν.


8. Δεν αποκλίνει απο το σκοπό του. Ο οποίος είναι να διασκεδάσει με αυτό που κάνει. Δεν γυρίζει τίποτε για χατίρι σου, κύριε Γουάινστιν.


9. Ο κατάλογος των κινηματογραφικών του επιρροών δεν έχει τελειωμό. Απο Γκοντάρ μέχρι Λεόνε κι απο Ολντριτς μέχρι... Τακάσι Μίικε, έχεις να λαμβάνεις. Μπορεί να μην τελειώσει και ποτέ, ακόμα κι αν ζούμε για να μετρήσουμε άλλα 20 και βάλε χρόνια.


10. Τού αρέσει πιο πολύ το γράψιμο απο το οτιδήποτε άλλο. Αρα, είναι λίγο δύσκολο να δείς κάτι που θα μοιάζει με προχειρογραμμένη "ξεπέτα". Κι όπως είπε και ο Ερνστ Λίμαν "Μια ταινία ξεκινά απο το σενάριό της και καταλήγει σε αυτό".


Δύσκολο να δω ποτέ μαλακία απ'αυτόν τον άνθρωπο. Ειλικρινά.