AVATAR (*****)

Αν μπορούμε να παραλληλίσουμε την Πανδώρα με έναν πλανήτη κινηματογραφικών εικόνων και ονείρων, τότε ο πλανήτης αυτός θα είχε έναν και μοναδικό αρχηγό και το όνομά του θα ήταν Τζέιμς Κάμερον. Αυτός ο οραματιστής, αυτός ο απίθανος εικονοκλάστης, αυτός ο Δημιουργός, που τόλμησε για άλλη μια φορά να γυρίσει έναν ολόκληρο κόσμο ανάποδα, να τον χρωματίσει όπως αυτός ήθελε και, με μια χαρακτηριστική... βλασφήμια, να ανακηρύξει και πάλι τον εαυτό του "Βασιλιά του Κόσμου". Οχι του κανονικού όμως, αυτή τη φορά, αλλά ενός ολότελα δικού του!

Το Avatar, μια σχεδόν δεκάχρονη οδύσσεια, γίνεται στα χέρια του το πέρασμα στην επόμενη φάση αυτού που, υποτυπωδώς, αποκαλούμε Εβδομη Τέχνη. Αρχίδια! Ο Κάμερον όχι μόνο δεν βολεύτηκε στην ασφάλεια του πακτωλού εισπράξεων του γνωστού βαποριού, δεν εφησύχασε όταν θα μπορούσε, αλλά η δίψα του για την πρόοδο του μέσου τον έφερε αντιμέτωπο με ενα στοίχημα πολλαπλάσιας σημασίας απο το προηγούμενο. Εντεκα Οσκαρ μετά, η νέα του ιστορία δεν έχει τα δάκρυα ενός Τιτανικού. Απλά σε "κρατάει", όταν το σαγόνι σου δεν έχει φύγει απο τη θέση του. Περιστοιχίζει απλά, άρα και όμορφα, τον κύριο λόγο πραγματοποίησής του: να σε κάνει να πιστεύεις πως για τρείς σχεδόν ώρες είσαι μέσα στην Πανδώρα, ζείς όπως οι ιθαγενείς Ναβί, μιλάς όπως αυτοί, έρχεσαι αντιμέτωπος με τα ίδια πλάσματα, την ίδια φύση, την ίδια ανθρώπινη κακία και απαξίωση. Κι αν σε πολλούς θα φανεί μάλλον απλοϊκό το οικολογικό και αντιμιλιταριστικό (σήμα κατατεθέν χρόνια τώρα) μήνυμα του Κάμερον, τότε ας τους αφήσουμε εκεί. Σε αυτή την μονόχνωτη, κρύα, μίζερη αντιμετώπιση ενός κινηματογραφικού θαύματος.

Τα όσα έχει καταφέρει ο Κάμερον με το Avatar δε νομίζω οτι χωράνε στα λόγια τα δικά μου, αλλά ούτε και κανενός άλλου κι αν έχει κανείς τη διάθεση ας με διαψεύσει. Προσωπικά, δεν έχω ξανασυναντήσει στη ζωή μου ένα τέτοιο έργο τέχνης στη μεγάλη οθόνη, κάτω φυσικά απο το πρίσμα της διαφορετικότητας και της "νέας ιδέας" που θεωρητικά πλασάρεται. Ο Κάμερον, όσο σκληροπυρηνικά τεχνοκράτης κι αν είναι, έφερε μια επανάσταση στην Τέχνη μέσα απο αυστηρά κινηματογραφικά κριτήρια. Η μεγαλύτερη "δύναμή" του, που δεν είναι άλλη απο το χάρισμα της αφήγησης, έφερε ένα τέτοιο τεχνολογικό επίτευγμα σαν το Avatar στη θέση μιας πολύ σπουδαίας εμπειρίας, που στα 166 λεπτά της κυλάει σα γάργαρο νερό, directly απο την ιαματική πηγή της οργιώδους... ιδιοφυίας του αγαπημένου Καναδού.

Σε άλλες λεπτομέρειες δεν χρειάζεται να μπω. Αφήνω την πιο βαθιά μου υπόκλιση στον Τζέιμς Κάμερον και το νέο του αριστούργημα. Κι ας είναι πάντα τόσο, μα τόσο φτωχές οι λέξεις, σε ο,τι αντικρύσουν απο δω και πέρα τα ματάκια μας...